Georges Braque urodził się w 1882 roku. Był francuskim malarzem i rzeźbiarzem, jednym z założycieli kubizmu obok słynnego artysty Pablo Picassa. Zanim jednak stworzył teorię kubizmu, na jego wczesne prace duży wpływ miał fowizm.
„To, co mnie najbardziej pociągnęło – i była to główna linia postępu kubizmu – polegało na tym, jak nadać materialnej ekspresji tej nowej przestrzeni, o której się dowiedziałem. Zacząłem więc malować głównie martwe natury, ponieważ w przyrodzie istnieje wyczucie, prawie powiedziałbym, że ręczna przestrzeń … to było najwcześniejsze malarstwo kubistyczne – poszukiwanie przestrzeni.” Georges Braque
Fowizm
Debiut fowistów w 1905 roku na Salonie Jesiennym w Paryżu, musiał wywrzeć na nim spore wrażenie, gdyż jeszcze w tym samym roku, dołączył do grupy artystów zgromadzonych wokół Henri Matisse’a i Andre Derain’a. Zapoczątkowało to okres eksperymentów kolorystycznych, które będą trwać przez następnych kilka lat. Seria pejzaży, w tym „Żółte wybrzeże„, „Pejzaż w pobliżu Antwerpii” czy „Łódki na plaży” (1906) to typowo fowistyczne dzieła. Odważne, żywe kolory, jakby oderwane od rzeczywistości były charakterystyczne dla fowizmu. W swoich obrazach zbliżał się do Matisse’a w ujęciu koloru i układzie linii.
Wpływ sztuki Paula Cézanne i poznanie Pablo Picasso
W roku 1907 – rok po śmierci Cezanne’a – retrospektywna wystawa jego prac przyciągnęła uwagę wielu ówczesnych artystów awangardowych. Nawet jeśli Cezanne mógł mieć wpływ na młode pokolenie malarzy, to był on raczej ograniczony ze względu na jego odosobnienie na francuskiej prowincji. Po raz pierwszy szeroka publiczność miała szansę zetknąć się ze spuścizną artysty, który pisał w 1904 roku ”Trzeba odszukać w naturze cylindry, kule i stożki, umieścić wszystko we właściwej perspektywie tak, aby każda strona przedmiotu, każda płaszczyzna ciążyły ku jednemu, centralnemu punktowi”.
Dwaj młodzi artyści – George Braque i Pablo Picasso odwiedzili tę wystawę i obaj zrobili z niej użytek, który miał fundamentalny wpływ na rozwój języka kubistycznego. Pod jej wpływem Braque zaczyna poszukiwania, które skutkują rezygnacją z klasycznie pojmowanej perspektywy, eliminacją detali i redukcją obiektów do prostych form geometrycznych. Ograniczona paleta zieleni, brązów i szarości oraz charakterystyczne cezannowskie pociągnięcia pędzla dopełniają całości – jak na obrazie Domy w l’Estaque z 1908 roku.
W 1907 roku Braque poznał Picassa, (mieszkającego zaledwie dwie przecznice dalej) i stanął w obliczu Panien z Avinionu – nowatorskiego dzieła, które nie mogło pozostawić go obojętnym.
Obrazy kobiet Braque w kubistycznym stylu
Prawdopodobnie pod wpływem Picassa, w tym samym roku powstał Wielki Akt, który był całkowitym odejściem od dotychczasowego przedstawiania kobiet. Ciało zostało uformowane z geometrycznych kształtów z wykorzystaniem ograniczonej palety kolorów tak, by stworzyć iluzję masy i ciężaru. W oczy rzucała się rosnąca fascynacja geometrycznymi wzorami i solidnymi, zdefiniowanymi formami.
W „Głowie kobiety” (1909) postępowała konsekwentna eliminacja przestrzeni i zgeometryzowanie formy, przy konsekwentnie ograniczanej palecie barw- głównie brązów i szarości.
Kobieta z mandoliną (1910), Kobieta czytająca (1911), Dziewczyna z krzyżem (1911) czy Kobieta z gitarą z 1913 roku, były typowymi przykładami w pełni rozwiniętego malarstwa kubistycznego. Obiekty przedstawiane na płótnie- niezależnie czy chodziło o przedstawienia figuralne, czy martwe natury-podlegały daleko posuniętej fragmentaryzacji.
Podobnie jak w przypadku martwych natur Braque’a, postać kobiety rozpadała się na poszczególne, często trudno rozpoznawalne elementy, które były ponownie łączone w nowy układ, niejednokrotnie zbliżający się do abstrakcji. Jednak nie była ona celem samym w sobie, wręcz przeciwnie-chodziło o ukazanie obiektu na płaskiej powierzchni płótna, jednocześnie ze wszystkich stron w tym samym czasie. Dlatego też często tło i rysunek zamieniały się w sieć pionowych i poziomych linii. Niektóre fragmenty zdawały się być rozpoznawalne – jak oko, usta, włosy, gitara, podczas gdy inne były praktycznie zintegrowane z tłem. Pomimo zredukowanej palety kolorów (ochry, szarości i brązy) Braque osiągał efekt świetlistości za pomocą techniki małych pociągnięć pędzla i luźnej faktury.
Na obrazach Georges Braque materia i otaczająca ją przestrzeń przenikały się nawzajem, powodując nowy porządek wizualny.
Kubizm nigdy nie przekroczył granicy abstrakcji. W sposób logiczny, niemalże matematyczny, doprowadził realizm na najwyższy poziom. Obiekty ulegały demontażowi, po to, aby stać się dokładnie przedstawionym, materialnym przedmiotem.
Te obrazy są kwintesencją kubizmu, który najpełniej rozwinął się między rokiem 1909 a 1912 i był najważniejszym stylem we współczesnym malarstwie XX wieku.
„Wraz z wiekiem sztuka i życie stają się jednym.” Georges Braque
Aby zobaczyć zmysłowe i oryginalne obrazy kobiet autorstwa Ania Luk, kliknij w grafikę poniżej:
Comments (0)